Meer informatie bekend over vestigingssteun voor jonge boeren

Op woensdag 3 april heeft het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) de details van de vestigingssteun voor jonge landbouwers bekend gemaakt. Per aanvraag zal er 80.000 euro worden vrijgemaakt voor bedrijfsopvolgers. NAJK heeft hard gelobbyd om dit mogelijk te maken en is erg blij dat de overheid jonge boeren en tuinders een steuntje in de rug geeft.

De vestigingssteun is een (directe) financiële ondersteuning voor de opvolger bij overname van een land- of tuinbouw bedrijf. De agrarische sector vergrijst enorm, zowel in Nederland als Europa. Jonge boeren en tuinders hebben we nodig, omdat voedsel een belangrijke strategische pijler is voor ons als Europese Unie. De regeling is er om jonge boeren en tuinders te helpen in de eerste jaren na de bedrijfsovername, die financieel het moeilijkst zijn. Vorig jaar werd bekend dat er ongeveer 75 miljoen beschikbaar zou komen vanuit het GLB. Afgelopen februari stemde de Tweede Kamer in met een verhoging van 163 miljoen euro. Daardoor komt de vestigingssteun op een vast bedrag van 80.000 euro per aanvraag.

Informatie & voorwaarden
Om in aanmerking te komen voor de vestigingssteun voor de jonge boeren zijn in ieder geval de volgende punten van toepassing:

  • De jonge landbouwer dient min.16 en max. 39 jaar oud te zijn op 31 december van het aanvraagjaar
  • Je dient het bedrijf volledig over te nemen of voor meer dan 50% van de aandelen of het eigen vermogen
  • De overname moet plaatsvinden/plaats hebben gevonden vanaf 1 januari 2023
  • De standaardverdiencapaciteit moet minimaal 15.000 euro zijn
  • Je dient een bedrijfsplan aan te leveren

De regeling wordt in 2024 opengesteld van 3 juni tot 2 augustus. De exacte voorwaarden van de regeling zijn hier te lezen.

Steuntje in de rug
NAJK heeft de afgelopen jaren hard gelobbyd voor budget en een goede invulling van de vestigingssteun. “De vestigingssteun is een steun in de rug in de periode dat de bedrijven dat nodig hebben, maar ook vooral in een periode dat jonge boeren het kunnen gebruiken,” aldus Coen van den Bighelaar, portefeuillehouder bedrijfsovername bij NAJK. “Bij veel jonge boeren en tuinders speelt de vraag of zij met hun bedrijf nog wel welkom zijn in Nederland. Met de vestigingssteun geeft de politiek het signaal dat zij oog hebben voor ons en de problematiek waar we mee te maken hebben. Als NAJK hopen we dat openstelling van de regeling leidt tot meer succesvolle bedrijfsovernames en bijdraagt aan toekomstperspectief voor jonge boeren in Nederland.”

Startschot
NAJK beschouwt deze nieuwe subsidieregeling als een startschot voor steun aan jonge landbouwers. Naast de vestigingssteun werken we ook al langere tijd aan ondersteuning van zij-instromers via het project ‘Boer zoekt Boer’. Het Brabants Agrarisch Jongeren Kontakt (BAJK) heeft enkele weken geleden een tweede matchmakingstraject gestart. Ook wordt in samenwerking met LNV vormgegeven aan het Kenniscentrum Bedrijfsovername.

Bedrijfsopvolgingsregeling versoepeld voor vruchtwisseling

De Tweede Kamer heeft een amendement aangenomen die gebruik van de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) bij vruchtwisseling eenvoudiger maakt. Landbouwgronden die voor vruchtwisseling tijdelijk worden geruild, maar niet bij de grondkamer een geregistreerde teeltpachtovereenkomst hebben, tellen nu ook mee bij de BOR. NAJK had hier ook in het landbouwakkoord voor gepleit en is daarom blij met deze aanpassing.

Op Prinsjesdag is er een wetsvoorstel over aanpassing van de BOR naar de Tweede Kamer gestuurd. Hierin stond het voorstel om landbouwgronden die voor vruchtwisseling tijdelijk worden geruild, ook mee te laten tellen voor de BOR. Echter moesten deze gronden wel een geregistreerd teeltpachtovereenkomst hebben bij de Grondkamer. Vrijdag 27 oktober heeft de Tweede Kamer een amendement aangenomen waarin deze registratievoorwaarde komt te vervallen.

Reactie portefeuillehouder bedrijfsovername
“De BOR is belangrijk voor bedrijfsovername in de agrarische sector. De agrarische sector is enorm aan het vergrijzen en daarom is elke stap om bedrijfsovername te ondersteunen hard nodig”, aldus Coen van den Bighelaar, dagelijks bestuurder bij NAJK met de portefeuille bedrijfsovername. “Wij zijn blij dat het CDA dit amendement heeft ingediend en de Tweede Kamer deze heeft aangenomen. Op deze manier past het beter bij de praktijk en ondersteunt het bedrijfsovernames.”

Laatste kans: de vierdaagse cursus bedrijfsovername bijna van start!

Op dinsdag 8 november is het zover: de aftrap van de cursus bedrijfsovername. Dit najaar organiseert NAJK, in samenwerking met Hans Verweij (Flynth) en Lianne Veenstra (Agrocoaching), de online cursus bedrijfsovername. Zit jij ook midden in het proces van opvolging van het familiebedrijf? En wil je meer leren over communicatie en samenwerking? Vergeet je dan niet aan te melden!

Alle boerendochters en -zonen staan vroeg of laat voor de keuze: neem ik het ouderlijk bedrijf over of niet? Wat komt daar dan – naast alle werkzaamheden op het boerenbedrijf – bij kijken? In veel gevallen wordt de focus in een bedrijfsovername gelegd op de strategische visie en het financiële plaatje. Echter, het betrekken van naasten zoals broer(s), zus(sen) en partner bij een bedrijfsovername is eigenlijk net zo belangrijk. Maar hoe doe je dat?

Cursus bedrijfsovername
Aan de hand van verschillende praktijksituaties bespreken we in een kleine groep van maximaal tien personen het proces van bedrijfsopvolging: wat en wanneer je het bespreekbaar maakt met de familie en we zoomen in op de samenwerking in familieverband. Er is genoeg ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en het inbrengen van eigen vragen.

Voor in de agenda!
Deze cursus zal dinsdag 8 november 2022 om 20:00 uur van start gaan. De andere avonden vinden plaats op 22 november6 december en een nader overeen te komen datum.

Aanmelden of meer informatie
De kosten voor deze online cursus bedragen voor NAJK-leden € 295,- excl. btw (niet-leden betalen € 345,- excl. btw). Aanmelden is mogelijk via dit aanmeldformulier. Voor meer informatie over deze online cursus kun je terecht bij Neline Both, algemeen secretaris NAJK via 030-2769864 of nboth@najk.nl.

Het is weer tijd voor een cursus bedrijfsovername!

Dit najaar organiseert NAJK, in samenwerking met Hans Verweij (Flynth) en Lianne Veenstra (Agrocoaching), voor de derde keer de online cursus bedrijfsovername. Zit jij ook midden in het proces van opvolging van het familiebedrijf? En wil je meer leren over communicatie en samenwerking? Begin november starten we weer met deze cursus (vier avonden)!

Aan de hand van verschillende praktijksituaties bespreken we in een kleine groep van maximaal tien personen het proces van bedrijfsopvolging: wat en wanneer je het bespreekbaar maakt met de familie en we zoomen in op de samenwerking in familieverband. Er is genoeg ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en het inbrengen van eigen vragen.

Voor in de agenda!
Deze cursus zal dinsdag 8 november 2022 om 20:00 uur van start gaan. De andere avonden vinden plaats op 22 november6 december en een nader overeen te komen datum.

Aanmelden of meer informatie
De kosten voor deze online cursus bedragen voor NAJK-leden € 295,- excl. btw (niet-leden betalen € 345,- excl. btw). Aanmelden kan via dit aanmeldformulier. Voor meer informatie over deze online cursus kun je terecht bij Neline Both, algemeen secretaris NAJK via 030-2769864 of nboth@najk.nl.

NAJK is verbijsterd en ontzet over de uitkomsten van de evaluatie BOR

Op 25 mei 2022 bracht het Centraal Planbureau (CPB) de ‘Evaluatie van de fiscale regelingen gericht op bedrijfsoverdracht’ uit. NAJK is nog aan het bijkomen van de conclusie van de evaluatie. De conclusie luidde dat de bedrijfsopvolgingsregeling (BOR) doeltreffend is, maar bij driekwart van de bedrijfsovernames onnodig is voor de continuïteit van de bedrijven. In de evaluatie wordt gesteld dat er voldoende liquiditeit is om de belastingclaim te betalen. Hierbij wordt volledig voorbij gegaan aan de financiële structuur bij agrarische bedrijven.    

Het CPB heeft op verzoek van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat en het Ministerie van Financiën de evaluatie uitgevoerd. Eén keer per vijf jaar worden fiscale regelingen op doelmatigheid en doeltreffendheid geëvalueerd. Nu waren de BOR  en de doorschuifregeling (DSR) aan de beurt.

Agrarische sector vs. andere sectoren
De regelingen zijn voor familiebedrijven in verschillende sectoren inzetbaar. De agrarische sector verschilt op essentiële punten met andere sectoren doordat de waarde in de bedrijven relatief hoog is in verhouding tot de liquiditeit. Oftewel de bedrijven zijn veel geld waard, maar het geld staat niet op de bankrekening. Er is dus geen ruimte voor een grote belastingclaim bij bedrijfsoverdracht. “Zonder BOR en DSR is agrarische bedrijfsovername onmogelijk. Bij versobering, of zelfs afschaffing van deze regelingen is de huidige generatie ook meteen de laatste”, aldus Eke Folkerts, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille bedrijfsovername.

Verruiming
NAJK pleit ervoor om de BOR juist te verruimen in plaats van te versoberen. Door bijvoorbeeld de bezits- en voortzettingseis te verruimen, wordt de regeling doelmatiger en komt het meer in lijn met de andere Europese landen. Daarnaast helpt het de nieuwe generatie boeren om mee te gaan met de transitie waar de maatschappij en het kabinet om vragen. In het coalitieakkoord heeft de regering toegezegd de continuïteit van familiebedrijven te willen borgen en opvolging eenvoudiger te maken. Verruiming van de BOR past bij die toezegging, versobering absoluut niet. NAJK roept het kabinet op zich aan hun woord te houden!  

Kom naar de Expeditiedag Bedrijfsopvolging op 10 juni!

Een bedrijfsopvolging in de agrarische sector is niet niks. Het is een mooi, maar uitdagend proces waarbij je als familie verschillende obstakels tegen kunt komen. Wanneer je op tijd en bewust met de bedrijfsovername aan de slag gaat, geeft dit de kans om de zogeheten obstakels uit de weg te gaan. Zo kan de energie in het bedrijf gestoken worden en blijft het gezellig in de familie, een win-winsituatie!

Op vrijdag 10 juni worden bij De Boerinn in Kamerik (Utrecht) van 14:30 – 19:30 uur mini-workshops rondom bedrijfsopvolging georganiseerd. In een gezamenlijk programma zullen een aantal sprekers hun visie en tips geven over de uitdagingen binnen een bedrijfsopvolging.

Aanmelden
Wil jij ook op een vrijblijvende manier aan de slag met jullie expeditie bedrijfsovername? Meld je hier aan en deel de flyer met iedereen voor wie deze dag ook interessant is!

Online cursus bedrijfsovername 28 september van start!

Een goede communicatie en samenwerking zijn o zo belangrijk bij een bedrijfsovername. Dikwijls horen wij verhalen bij NAJK over hoe het eigenlijk niet moet. Zonde! Want een bedrijfsovername kan juist zo mooi zijn. In navolging op de goed bekeken webinarreeks van NAJK over het onderwerp bedrijfsovername, bieden we nu een korte online cursus aan met als thema: ‘Communicatie en samenwerking in de bedrijfsovername’. Zit jij midden in het proces van opvolging van het familiebedrijf? En wil je meer leren over communicatie en samenwerking? Wil je hierover ervaringen uitwisselen met een klein groepje andere jonge boeren? Dan is deze korte online cursus, in samenwerking met Hans Verweij (Flynth) en Lianne Veenstra (Agrocoaching), zeker iets voor jou!

Waar moet je allemaal aan denken bij bedrijfsopvolging? Hoe maak je zaken bespreekbaar met je familie? En wat komt er kijken bij de samenwerking? Allemaal vragen waar wij graag met jou een antwoord op zoeken. Aan de hand van praktijksituaties bespreken we in een kleine groep van maximaal 10 personen het proces van bedrijfsopvolging, wat en wanneer je het bespreekbaar maakt met de familie en zoomen we in op de samenwerking in familieverband. Er is genoeg ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en het inbrengen van eigen vragen.

Drie avonden
Tijdens drie cursusavonden zullen we jou, en de andere cursisten, de handvatten geven die je nodig hebt bij deze spannende, maar belangrijke stap voor de toekomst. De opbouw van de avonden ziet er als volgt uit:

  • Avond 1: Proces van bedrijfsopvolging: Welke fases kun je onderscheiden bij bedrijfsovername, welke stappen zijn belangrijk, wat moet je vooral niet vergeten en waar moet je beginnen?
  • Avond 2: Bespreken van de overname: Wat moet je allemaal bespreken met je familie? Wie betrek je bij de besluitvorming, wanneer heb je het erover? En hoe pak je dat familiegesprek eigenlijk aan?
  • Avond 3: Samenwerken met familie: Hoe ga je om met karakterverschillen tussen de opvolger en de overdrager, hoe kun je elkaar aanvullen als er meerdere bedrijfsopvolgers zijn, wat doe je als de overdrager moeilijk los kan laten en hoe hou je overzicht en structuur in een samenwerking?

Doel van de cursus
Deze cursus is speciaal bedoeld voor jonge boeren en boerinnen die meedraaien in het familiebedrijf, het bedrijf willen opvolgen of bedrijfsopvolging overwegen. Samen met jullie willen we zicht krijgen op het proces van bedrijfsovername, de communicatie en samenwerking. Door het uitwisselen van ervaringen en vraagstukken met elkaar te delen hopen wij van elkaar te kunnen leren.

Wanneer?
Deze cursus zal vanaf dinsdag 28 september om 20:00 uur van start gaan. De andere twee avonden vinden plaats op 12 en 26 oktober.

Aanmelden of meer informatie
De kosten voor deze online cursus zullen voor NAJK-leden €285,- excl. BTW bedragen (niet-leden betalen €335,- excl. BTW). Aanmelden kan via dit formulier. Voor meer informatie over deze online cursus kun je terecht bij Neline Both, algemeen secretaris NAJK via 030-2769864 of nboth@najk.nl

Meld je aan voor de online cursus bedrijfsopvolging!

In navolging op de goed bekeken webinarreeks van NAJK over het onderwerp bedrijfsovername, bieden we nu een korte online cursus aan met als thema: ‘Communicatie en samenwerking in de bedrijfsovername’. Zit jij midden in het proces van opvolging van het familiebedrijf? En wil je meer leren over communicatie en samenwerking? Wil je hierover ervaringen uitwisselen met een klein groepje andere jonge boeren? Dan is deze korte online cursus, in samenwerking met Hans Verweij (Flynth) en Lianne Veenstra (Agrocoaching), zeker iets voor jou!

Waar moet je allemaal aan denken bij bedrijfsopvolging? Hoe maak je zaken bespreekbaar met je familie? En wat komt er kijken bij de samenwerking? Allemaal vragen waar wij graag met jou een antwoord op zoeken. Aan de hand van praktijksituaties bespreken we in een kleine groep van maximaal 10 personen het proces van bedrijfsopvolging, wat en wanneer je het bespreekbaar maakt met de familie en zoomen we in op de samenwerking in familieverband. Er is genoeg ruimte voor het uitwisselen van ervaringen en het inbrengen van eigen vragen.

Drie avonden
Als de vakantieperiode weer achter de rug is zullen we jou in het najaar, tijdens drie cursusavonden, de handvatten geven die je nodig hebt bij deze spannende, maar belangrijke stap voor de toekomst. De opbouw van de avonden ziet er als volgt uit:

  • Avond 1: Proces van bedrijfsopvolging: Welke fases kun je onderscheiden bij bedrijfsovername, welke stappen zijn belangrijk, wat moet je vooral niet vergeten en waar moet je beginnen?
  • Avond 2: Bespreken van de overname: Wat moet je allemaal bespreken met je familie? Wie betrek je bij de besluitvorming, wanneer heb je het erover? En hoe pak je dat familiegesprek eigenlijk aan?
  • Avond 3: Samenwerken met familie: Hoe ga je om met karakterverschillen tussen de opvolger en de overdrager, hoe kun je elkaar aanvullen als er meerdere bedrijfsopvolgers zijn, wat doe je als de overdrager moeilijk los kan laten en hoe hou je overzicht en structuur in een samenwerking?

Doel van de cursus
Deze cursus is speciaal bedoeld voor jonge boeren en boerinnen die meedraaien in het familiebedrijf, het bedrijf willen opvolgen of bedrijfsopvolging overwegen. Samen met jullie willen we zicht krijgen op het proces van bedrijfsovername, de communicatie en samenwerking. Door het uitwisselen van ervaringen en vraagstukken met elkaar te delen hopen wij van elkaar te kunnen leren.

Wanneer?
Deze cursus zal in het najaar op de dinsdagavond 28 september en 12 en 26 oktober om 20:00 – 21:30 uur plaatsvinden.

Aanmelden of meer informatie
De kosten voor deze online cursus zullen voor NAJK-leden €285,- excl. BTW bedragen (niet-leden betalen €335,- excl. BTW). Aanmelden kan via dit formulier. Voor meer informatie over deze online cursus kun je terecht bij Neline Both, algemeen secretaris NAJK via 030-2769864 of nboth@najk.nl.

Minister onverstandig met budget Bedrijfsovernamefonds

Tijdens het debat over de pulsvisserij op donderdag 21 februari 2019 deelde LNV-minister Schouten mee dat ook jonge vissers gebruik kunnen maken van een deel van het Bedrijfsovernamefonds. Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) vindt het onverstandig dat de minister het opleidings- en coachingsgedeelte van het Bedrijfsovernamefonds zonder financiële onderbouwing aan jonge vissers toezegt. Er is nog geen begroting gemaakt die aangeeft dat het budget ruim voldoende is om de gestelde doelen te bereiken.

De minister legde de Tweede Kamer donderdagmiddag uit dat naast jonge boeren en tuinders ook jonge vissers gebruik kunnen maken van het opleidings- en coachingsdeel van het Bedrijfsovernamefonds. Dit om jonge vissers, die in zwaar weer komen door het mogelijke verbod op de pulsvisserij, tegemoet te komen. “De precieze invulling van het opleidings- en coachingsgedeelte van het Bedrijfsovernamefonds is nog niet bekend. Daarmee is er ook nog geen begroting en is ook niet bekend of het budget toereikend is voor de gestelde doelen.”, aldus Sietse Draaijer, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille bedrijfsovername.

Het Bedrijfsovernamefonds is bedoeld om jonge boeren en tuinders te ondersteunen in hun bedrijfsovername. Volgens Draaijer zou het fonds ook voor jonge vissers een steuntje in de rug kunnen zijn. Draaijer: “Wij hebben niets tegen het opleiden van jonge vissers en het ondersteunen rondom de bedrijfsovername. Wel hebben wij bezwaren tegen het feit dat de toezegging er al is, maar het niet bekend is of het budget toereikend is. Niemand zit echter te wachten op een Bedrijfsovernamefonds dat niet in de behoefte voorziet van zowel de boeren, tuinders als vissers doordat er onvoldoende budget is.“

 

NAJK wil bedrijfsovernameloket

NAJK wil de 11 miljoen van het opleidings- en coachingsgedeelte in het Bedrijfsovernamefonds invullen met een bedrijfsovernameloket. Bij dit loket kunnen jonge boeren en tuinders terecht met vragen rondom de overname en voor opleiding en begeleiding. Dit loket zou een onafhankelijke coördinerende functie moeten hebben. Enerzijds zorgt het loket voor kennisontwikkeling en anderzijds zorgt het ervoor dat de jonge boeren en tuinders in het voor hun specifiek samengestelde traject terechtkomen. Bij het loket is een aantal onafhankelijke specialisten werkzaam die een traject op maat kunnen samenstellen voor deze jongeren en eventueel familie.

Draaijer: “Bij onze zuiderburen in Vlaanderen is een aantal jaren geleden het Kenniscentrum Bedrijfsopvolging opgericht. De ervaringen daar met het loket zijn heel positief en dient voor ons dus als een mooi voorbeeld. Dit is precies waar jonge boeren en tuinders behoefte aan hebben.”

Tijdens de inventarisatieronde die NAJK en het ministerie door het land hebben gedaan, bleek dat er een grote behoefte is aan opleiding en begeleiding vlak voor en na bedrijfsovername. “Het is dus belangrijk dat de juiste kennis en ondersteuning terechtkomt bij deze groep jonge boeren en tuinders. Via dit centrale en onafhankelijk loket kan dit worden bereikt.

NAJK tevreden over opzet bedrijfsovernamefonds

Het bedrijfsovernamefonds zal bestaan uit de Garantieregeling Vermogensversterkende Kredieten (VVK) en een opleidings- en coachingsdeel. Dit maakte minister Carola Schouten van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit woensdag 9 januari in een Kamerbrief bekend. Het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) was nauw betrokken bij de opzet van het bedrijfsovernamefonds.

In het regeerakkoord van kabinet-Rutte III was 75 miljoen euro gereserveerd voor het bedrijfsovernamefonds voor jonge boeren. In de afgelopen periode is geïnventariseerd waar behoefte aan is en hoe het bedrijfsovernamefonds kan bijdragen om jonge boeren klaar te stomen voor hun toekomst en de agrarische bedrijfsovernames mogelijk te maken. NAJK is tevreden met de hoofdlijnen van het bedrijfsovernamefonds dat nu door de minister is gepubliceerd.

Garantieregeling Vermogensversterkende Kredieten
De Garantieregeling VVK is bedoeld om de solvabiliteit te versterken. Met deze Garantieregeling staat de overheid garant voor een gedeelte van de  lening. Hierdoor wordt het aantrekkelijker voor financiers om een lening te verstrekken en wordt de leencapaciteit van het agrarisch bedrijf vergroot. 64 miljoen van het beschikbare budget is bestemd voor deze Garantieregeling. “NAJK heeft met succes ervoor gepleit om het bedrijfsovernamefonds niet voor twee jaar beschikbaar te maken, zoals in het regeerakkoord stond, maar voor een langere periode. NAJK is positief over deze keuze”, aldus Sietse Draaijer, dagelijks bestuurder NAJK met de portefeuille bedrijfsovername.

Opleiding en coaching
In het bedrijfsovernamefonds is ook aandacht voor de emotionele en sociale kant van bedrijfsovername. Dit gaven jonge boeren aan tijdens de ronde die NAJK met het ministerie van LNV door het land heeft gemaakt. 11 van de 75 miljoen uit het bedrijfsovernamefonds is gereserveerd voor het opzetten van een opleidings- en coachingstraject.

Verder uitwerking
De aankomende periode zal de opzet van het bedrijfsovernamefonds verder worden uitgewerkt. Draaijer: “Het is heel goed dat er een bedrijfsovernamefonds voor jonge boeren komt. Ondersteuning, in kapitaal en kennis, van jonge boeren is broodnodig. Wij jonge boeren zijn de voedselproducenten van de toekomst. NAJK zal daarom ook dicht op de verdere uitwerking van het bedrijfsovernamefonds zitten om een passend bedrijfsovernamefonds te realiseren.”

Hier kan je de Kamerbrief lezen.